Mark Rutte presenteert in de Churchill lezing in Zürich (NRC 14 februari 2019) het machtsdilemma van de EU, t.w.:
Wat moet zwaarder wegen? De op regels gebaseerde orde die zo belangrijk is voor onze welvaart – de zachte macht van principes? Of een gemeenschappelijk buitenlands- en veiligheidsbeleid met impact – de harde principes van de macht?
Rutte over Europa
We laten hier de Dilemma-to-Dialogue benadering op los en formuleren het ruwe dilemma als:
Aan de ene kant moet de EU acteren vanuit de zachte macht van haar principes – versus – Aan de andere kant moet de EU acteren vanuit de harde principes van de macht.
Dit is een leuk woordenspel, maar maakt niet duidelijk waar het hier echt om gaat. Is dit wel een dilemma? Sluiten de principes van de EU uit dat er macht gebruikt wordt? Natuurlijk niet. Gebruikt Barnier niet de macht van consensus onder de EU-landen in zijn onderhandelingen over de Brexit-condities? En is gebruik van militaire macht ‘principieel’ taboe?
Rutten constateert dat de EU potentieel een grote macht heeft. ‘Grootste interne markt en handelsblok met als troef markttoegang, en niet alleen via goederen en diensten, maar ook visumvrij reizen’.
Het is dus niet een kwestie van kiezen tussen zachte principes en gebruik van macht, maar meer het probleem dat de EU een reus op lemen benen is die tot nu toe nauwelijks in staat is of bereid is om zijn krachten te bundelen en in te zetten. Dat tot stand brengen draagt een ander dilemma in zich:
Vrijheid vs Gebondenheid of wel Soevereiniteit van de EU-staten honoreren vs als één EU-entiteit naar buiten treden.
Afhankelijk van het onderwerp is dit een dilemma waarvoor al een reconciliatie is gevonden (handelsverdragen, Brexit -discussies enz.) of waar nog heel lang aan gewerkt zal moeten worden (militair optreden).
Rutte snijdt een belangrijk thema aan en de vraag is welk type Macht nodig is om in de verschillende wereldarena’s de belangen van de EU (landen) door te zetten. Op ieder van die gebieden speelt het omgaan met het Vrijheid vs Gebondenheid dilemma de belangrijkste rol.
Qua terminologie zit Rutte in ieder geval al goed. Hij zegt: “De kunst in natuurlijk om die twee met elkaar te verzoenen” en “Soms moet je dansen met wie er op de dansvloer is. Maar laten we niet vergeten dat hetzelfde geldt voor onze danspartners”.
Een betere aanbeveling voor “Dansen met Dilemma’s” en “Op weg naar wederzijdse winst” is nauwelijks mogelijk.
Geef een reactie